Dlaczego wysokie spożycie cukru jest uważane za złe?
.
Cukier dodaje nam smaku. Z cukru tworzymy energię potrzebną nam do życia i działania. Dlaczego zatem spożywanie cukru uważa się za niezdrowe?
Można przedstawiać wiele istotnych argumentów o szkodliwości spożywania dużej ilości cukru. Badania naukowe wskazują wpływ nadmiernej konsumpcji cukru na występowanie wielu przewlekłych chorób, w szczególności nadwagi, otyłości, insulinooporności, cukrzycy II, zespołu metabolicznego, nowotworów, niealkoholowego stłuszczenia wątroby, próchnicy zębów.
.
Bezpośredni związek z tymi problemami ma nadmiar cukrów prostych zawartych w głównie w słodyczach, słodzonych napojach, sokach, koncentratach, wyrobach cukierniczych.
Co to jest cukier?
.
Pojęcie „cukier” oznacza sacharozę powszechnie znaną jako cukier buraczany bądź trzcinowy.
.
W 1998 r. eksperci FAO/WHO przyjęli określenie „cukry proste” dla występujących w żywności monosacharydów (fruktoza, glukoza) i disacharydów (sacharoza, laktoza).
.
Terminem „cukry dodane” określa się dodane do produktu w procesie produkcji: cukier biały, cukier brązowy, syrop glukozowo-fruktozowy, miód, melasę cukrową, krystaliczne dekstrozy.
.
Biorąc pod uwagę, że zarówno cukry naturalnie występujące w żywności, jak i te dodane mają taką samą budowę chemiczną, w 2015 roku WHO podało w swoich rekomendacjach określenie „cukry wolne”, które odnosi się do wszystkich cukrów: glukoza, fruktoza, sacharoza dodawanych zarówno w procesie produkcji, jak i podczas przyrządzania potraw, a także cukrów występujących naturalnie w miodzie, syropach, sokach owocowych i przetworach owocowych.
.
.
Jaki jest główny problem z cukrem?
.
Jeden z podstawowych problemów związanych z konsumpcją cukru wynika między innymi z tego, że żywność bogatą w cukier prosty można uznać za synonim pustych kalorii. Pokarm taki jest wysoko bogaty w energię, ale zawiera bardzo mało innych ważnych potrzebnych nam składników odżywczych.
Im więcej zjadamy pustych kalorii, tym mniej miejsca pozostawiamy na żywność, która ma składniki odżywcze. Do produktów o wątpliwej jakości odżywczej można zaliczyć zarówno napoje bogate w cukier, jak i soki owocowe.
.
Jaki jest problem ze spożywaniem cukru prostego zawartego w płynach?
.
Żywność płynna jest mniej sycąca niż żywność w postaci stałej. Dodatkowo żywność płynną wypijamy znacznie szybciej, niż zjadamy żywność w postaci stałej. Obrazowo przedstawia to przykład z jabłkiem. Jeżeli zjesz jabłko, to zazwyczaj czujesz, że zjadłeś jakąś przegryzkę. Jeżeli wypijesz sok jabłkowy, to nie czujesz, że coś zjadłeś.
Jeżeli zatem często i w dużych ilościach spożywamy napoje bogate w cukier prosty, bardzo łatwo generują one nadmiar kalorii w diecie, który prowadzi do przyrostu masy ciała.
.
Jakie są zalecenia Światowej Organizacji Zdrowia w sprawie spożycia cukru prostego?
.
Rozpatrując różne dowody, wskazujące na niekorzystny wpływ cukru dodanego na występowanie niektórych chorób, Światowa Organizacji Zdrowia zaleca, aby cukry proste stanowiły mniej niż 10% całkowitego dziennego spożycia energii. Co oznacza, że osoba, której zapotrzebowanie wynosi 1800 kcal na dobę, powinna spożywać nie więcej niż 45 gram (9 łyżeczek) cukru prostego.
.
Ale pamiętajmy, nie chodzi tutaj tylko o cukier z cukiernicy, sugerowane ograniczenie spożycia cukrów dotyczy glukozy, fruktozy, sacharozy, które znajdziemy w żywności (w syropach, sokach, miodzie, owocach itp.)
Światowa Organizacja Zdrowia sugeruje, że zmniejszenie spożycie cukrów poniżej 5% całkowitego spożycia energii przynosi dodatkowe korzyści dla naszego zdrowia.
.
Agnieszka Kobus-Bogucka
.
.
Źródła:
EFSA Panel on Dietetic Products, Nutrition, and Allergies (NDA), Scientific Opinion on Dietary Reference Values for carbohydrates and dietary fibre, EFSA Journal 2010, 8, 3, 1462.
Diet, nutrition and the prevention of chronic diseases: report of a joint WHO/FAO expert consultation. WHO Technical Report Series 916, Geneva, 2003.
2016 European Guidelines on cardiovascular disease prevention in clinical practice. Eur. Heart J., 2016, 37, 22315-81.
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności
Sheiham A., James W.P., A new understanding of the relationship between sugars, dental caries and fluoride use: implications for limits on sugars consumption, Public Health Nutr., 2014, 17, 10, 2176–2184.
Sartorius B., Sartorius K., Aldous C. i wsp., Carbohydrate intake, obesity, metabolic syndrome and cancer risk? A two-part systematic review and meta-analysis protocol to estimate attributability, BMJ Open, 2016, 6, 1.
Zostaw Komentarz